Rozwój narządów mowy, a odpowiednie nawyki żywieniowe w okresie dziecięcym
Pomiędzy szóstym, a ósmym miesiącem życia powoli kształtuje się połykanie podobne do tego, jakie jest u osób dorosłych - czubek języka zostaje uniesiony do wałka dziąsłowego. Dlatego konieczne jest podawanie dzieciom gęstych papek łyżeczką, a nie przez smoczek. Podczas zbierania pokarmu z łyżeczki ćwiczone są mięśnie okrężne ust, których sprawność warunkuje poprawną artykulację samogłosek i wielu spółgłosek - sz, ż, cz, dż, ś, ż, ć, dź. Karmienie z butelki w okresie, kiedy dziecko zaczyna wypowiadać pierwsze sylaby( od 10. miesiąca życia) i wyrazy ( od 12. miesiąca życia) może spowodować wady wymowy, jak seplenienie, zwłaszcza boczne. Spowodowane jest to przyciskaniem językiem smoczka do podniebienia, co w konsekwencji formuje tzw. podniebienie gotyckie - wysoko wysklepione U zdrowego dziecka około pierwszego roku życia zanika odruch ssania. Należy więc uczyć niemowlę pić z kubka i tym samym przygotowywać narządy artykulacyjne do wypowiadania sylab. Nieprawidłowy, sposób żywienia w okresie po niemowlęcym powoduje, że większość dzieci w okresie przedszkolnym nie wymawia głosek dziąsłowych - sz, ż, cz, dż, r, l. Sprawność języka oraz warg warunkuje prawidłowe brzmienie głosek. Możliwość szybkiej zmiany położenia ruchomych narządów artykulacyjnych zależą od sposobów karmienia i konsystencji pokarmów. Obecnie dzieci zbyt długo jedzą przecierane zupy, co uniemożliwia uruchamianie narządów artykulacyjnych, jak to ma miejsce podczas gryzienia i żucia. Gryzienie skórki chleba czy chrupanie jabłka pozwala na prawidłowe ukształtowanie się pozycji żuchwy, czyli stopniowe niwelowanie wady wymowy - (tyłozgryz). Jedzenie stałych pokarmów sprzyja również prawidłowemu formowaniu się podniebienia twardego.
Logopeda szkolny mgr Renata Niesłuchowska